8 مانگ لەمەوبەر لە لایەن ئەدمین

ئیسلام و پێكەوەژیانی ئاشتیانە

ئەم بابەتە وتارێكی بەڕێز پ.د. عەلی محێدین قەرەداغییە بەناوی (المباديء العامة والقواعد الكلية للتعايش السلمي)، كە وەرگێڕدراوەتە سەر زمانی شیرینی كوردی لە دوو توێی نامیلكەیەكدا.

ئەم نامیلكەیە لە وێنەی تیشكە بۆ ڕۆشن كردنەوە و نیشاندانی هەڵوێست و مامەڵەی ئیسلام لەگەڵ جیاوازییەكان، لە جیاوازی ئایین و نەتەوە و ڕەگەز و ڕا و بیروبۆچوون. تاكو خودی مسوڵمانان و جیهانیش هۆشیار و ئاگادار بن بەرامبەر ئەو ڕاڤە ناڕەوایانەی بۆ دەقە شەرعییەكان دەكرێن و بەناوی خوا و خەلیفەی خواوە وڵات دەكەنە گۆمی خوێن و وێنەیەكی ترسناك و قێزەون لە دینداری نیشانی خەڵكی دەدەن.

ئەم هەوڵە وەك ئەركێكی دینداری و پەیامدارییە و وا دەخوازێت ڕووی ڕاستەقینەی پەیامەكەمان ڕۆشن بكەینەوە و نیشانی بدەین كە بەپێچەوانەی ئەو توندڕەوی و جەنگ و كوشتارەی بە ناوی ئیسلامەوە دەكرێت، ئیسلام ئایینی لێبووردەیی و پێكەوەژیانە.

نامیلكەكە شانزە (16) بنەمای گشتی و ڕێسای بنەڕەتی لەخۆگرتووە كە ئیسلام دایناون بۆ پێكەوەژیانی ئاشتییانە و هاوكاریی مرۆیی. كە یەكەم مەبەستی ئیسلامیش، جێگیر كردن و چەسپاندنی ئەو بنەما و ڕێسایانەیە لەپێناو پێكەوەژیانی ئاشتییانە.

نووسەر لەسەر هەر یەكێك لەو بنەمایانە دەوەستێت و لەڕێی فەرمایشتە پیرۆزەكانی خوای گەورەوە ڕاڤەیان دەكات و ڕوونیان دەكاتەوە.

ئەوانیش:

یەكەم: داننان بە جیاوازیی نەتەوەیی و ئایینی و هزری و ڕەنگ و زمان و بیروباوەڕ.

دووەم: بەرهەڵستی كردن، سوننەتی بەرهەڵستی كردن بە جوانترین شێوە.

سێیەم: داننان بە شكۆ و ڕێز و مافەكانی مرۆڤ بە گشتی.

چوارەم: یەك ئایینی و بنەمای ئاسمانی بوون و دابەزاندنیان لەلایەن یەك پەروەردگارەوە.

پێنجەم: ڕێزگرتن لە نەفسی مرۆڤ بوون، مردوو بێت یان زیندوو، هەتا ئەگەر مسوڵمانیش نەبێت.

شەشەم: زۆر نەكردن لە هیچ كەسێك و ناچار نەكردنی بۆ مسوڵمان بوون.

حەوتەم: بنچینەی پەیامی ئیسلام ئاشتییە نەك شەڕ

هەشتەم: پێشخستنی ئاشتی بەسەر شەڕدا، ئەگەرچی لە ئاشتییشدا هەندێك تەنازول هەبێت.

نۆیەم: داد و دادپەروەری دەبێت بۆ هەموان بێت.

دەیەم: گفتوگۆ و حیوار ئەسڵ و بنەمایە نەك كێشمەكێشم و ڕووبەڕوو بوونەوە بۆ چارەسەر كردنی گرفتەكان.

یانزەیەم: ستایشی قورئان بۆ ئایینە ئاسمانییەكان وەك پەیام و پێغەمبەرانیان ستایشێكی مەزن و پڕ شكۆیە.

دوانزەیەم: داگرندەیی و گشتگیریی حوكم و بڕیار لە ئیسلامدا نییە بەرامبەر بە خەڵكی.

سیانزەیەم: فراوانكردنی بازنەی هەماهەنگیی لەنێوان مسوڵمانان و غەیری خۆیان، بۆ ئەوەی هەموان بگرێتەوە هەتا بێ دینەكانیش.

چواردەیەم: بەدڵنیاییەوە (جیهاد) تێكۆشان بۆ دەستەبەركردنی ئازادییە.

پانزەیەم: جەنگ دواهەمین قۆناغی جیهادە.

شانزەیەم: پەیوەست كردنی جیاوازییەكان بە ناسین و خوێندنەوەی یەكتری، نەك كوشتن و سڕینەوەی یەكتری.

 

وردەكاریی سەرەكی لەبارەی كتێبەكەوە، ئەمانە دەگرێتەوە:

• زمانی بنەڕەتی: عەرەبی
• وەرگێڕدراوەتە سەر زمانی كوردی لەلایەن صلاح الدین باقر.
• ژمارەی لاپەڕەكان: 82
• ساڵی بڵاوبوونەوە: 2014

 

بۆ خوێندنەوەی كتێبەكە كرتە لێرە بكە

سەرنجەکان